Quick-fix? fixt niks!
Met enige regelmaat komen er mensen bij opstellingsdagen die een wonder verwachten. Die gelezen hebben over familieopstellingen en deze tool zien als datgene wat alles gaat veranderen. Vaak zijn er torenhoge verwachtingen. Alsof tijdens de opstelling hét doorbraakmoment plaats gaat vinden waar je al die tijd naar hebt gezocht.
Ja, tijdens een opstelling kun je diepe inzichten opdoen. Voel je soms zelfs de nodige ballast van je afglijden. Kun je verlichting, opluchting en bevrijding ervaren. Een opstelling lijkt iets magisch. Het maakt iets zichtbaar waar je met je bewuste mind soms niet bij kan. Of maakt juist – soms nogal irritant – zichtbaar wat je al die tijd al voelde en wist, maar waar je nog geen actie op hebt durven ondernemen. Het is confronterend en rauw.
Het brengt beweging in datgene wat vast lijkt te zitten, MITS je het de tijd en ruimte geeft om te bewegen.
Niemand (en niets) komt je redden
Geen therapeut, geen ouder, geen vriend, geen partner. Niemand.
Er is maar één iemand die jou kan ‘redden’ – als je dat woord überhaupt zou willen gebruiken – en dat ben je zelf.
Het grootste deel van het ‘innerlijk werk’ bevindt zich namelijk in de dagelijkse realiteit. In jouw capaciteit om in en bij jezelf aanwezig te blijven wanneer je getriggerd wordt, naar de pijn toe te gaan en er doorheen te bewegen.
Dat is overigens ook exact wat je ervaart tijdens een opstellingendag. Wat mij betreft het meest waardevolle wat het je kan brengen: het inzicht dat wanneer je aanwezig blijft bij je emoties in plaats van er vanuit te handelen of van te vluchten, dat dát bevrijdend is. Hoe pijnlijk, onmogelijk of doodeng het ook kan lijken.
Wanneer je dat werkelijk inziet, ga je je ook realiseren dat daar geen enkele therapie tegenop kan.
Je wordt op een dag immers zo vaak getriggerd. Als je voor elke trigger een sessie of opstelling zou moeten doen, dan komt er werkelijk geen eind aan.
Opstellingen zijn voor mij enorm helpend geweest om mijn zelfhelend vermogen te activeren. Om bewust te worden van dingen die in de schaduw lagen. Dynamieken en patronen in mijn leven en mezelf te (h)erkennen. En ja, er zijn dingen van mij losgekomen die mij wellicht niet ‘zelfstandig’ gelukt zouden zijn. Of misschien ook wel, who knows?
Maar de meeste groei? Die zat in het dagelijks leven. En dat kost simpelweg tijd.
Hoe kies je een goede begeleider?
Wanneer een begeleider grote beloftes doet als: ‘Ik los jouw perfectionisme (of ieder ander probleem) op’ of ‘Na deze opstelling is je blokkade op geld verdwenen’ of: ‘Binnen x sessies ben jij van je probleem af’, (soms zelfs één, hoe dan? haha) dan raad ik je aan om toch even verder te kijken.
Op het eerste gezicht klinken dit soort uitspraken veelbelovend (en bovendien werkt het verkoop-technisch natuurlijk goed). Maar in de realiteit kan een begeleider dit onmogelijk garanderen. Dit komt omdat jij, de cliënt, degene bent die het proces doorloopt. Het tempo van dit proces valt simpelweg niet te forceren. En gelukkig maar.
Je kunt pas iets zien wanneer je het kunt zien. Wanneer je er klaar voor bent om iets aan te kijken. Ons lichaam en onderbewustzijn zijn veel intelligenter dan wij met onze mind kunnen bedenken. Een beschermingsmechanisme (zoals perfectionisme of pleasen) blijft in stand zolang het nog een functie dient. Het is simpelweg nog nodig. Vertrouwen in jezelf moet opgebouwd worden, dat gebeurt niet van de één op de andere dag.
Hoe harder jij gaat werken om ergens ‘van af te komen’, hoe meer het zich waarschijnlijk vastzet. Je wijst immers iets van jezelf af, als je het hebt over vertrouwen in jezelf opbouwen kun je je vast voorstellen dat zelfafwijzing niet helpend is. Pas wanneer het er werkelijk mag zijn – gezien wordt – kan mogelijk de laag eronder zich openbaren (pijn, verdriet, woede). Wanneer en hoe snel dit gebeurt – daar heb je vrijwel geen invloed op.
Wanneer je dus op zoek gaat naar een begeleider, let dan op een aantal dingen:
- De begeleider, coach of therapeut werkt met tools die je naar de pijn toe bewegen, niet er van weg
- Of je een match voelt met de begeleider
- De begeleider ‘walked the talk’. Oftewel: doet constant zelfonderzoek en gaat het eigen proces aan
- Er wordt beroep gedaan op jouw eigen kracht, niet ingespeeld op afhankelijkheid van de begeleider
- De belofte van de begeleider is realistisch
Dus, die veel beloofde short-cut? Die is er niet. Innerlijk werk vraagt moed, daadkracht en simpelweg tijd. De moed om naar de pijn toe te bewegen. Daadkracht om dit telkens opnieuw te blijven doen. En tijd om te integreren.
Dát is verantwoordelijkheid nemen. Innerlijk volwassen worden.
En dat kun je alleen zelf.